Badanie stosowanych materiałów
Metoda EBD (Evidence Based Design)
Metoda EBD (Evidence Based Design) cechuje się podejściem procesowym. Oznacza to eliminację, dzięki dowodom (wiedzy), na etapie projektowania większości błędów. Może być stosowana w wielu gałęziach ludzkiej aktywności. Od projektowania architektonicznego obiektów specjalistycznych po sztućce dla małych dzieci. Niektóre dziedziny są obwarowane Dyrektywami i normami. Ich stosowanie jest wtedy obowiązkowe. Ale co jeśli nie ma norm prowadzących projektanta „za rękę”?
Przykładem może być zastosowanie metody EBD do projektowania mebli medycznych dla szpitala. Mebel składa się z wielu elementów, z których każdy lub nawet jego kształt, może mieć istotny wpływ na całość. W modelowym rozwiązaniu interes szpitala i interes pacjenta stanowią układ synergiczny, sprawiając, że jest on szczególnie skuteczny i efektywny. Nasuwa się pytanie, jaki wpływ mają na ten układ meble i jakie czynniki są determinujące? Podejście takie zabezpieczy interes szpitala czyniąc go podporządkowanym interesowi pacjenta. Wynikiem będzie jednoznaczne stwierdzenie, że zastosowane rozwiązania są bezpieczne w pełnym zakresie użytkowania. W metodzie EBD zastosowanie znajduje, znana z zarządzania procesowego lista kontrolna (check-list). Każdy świadomy producent tworzy swoją listę na bazie celów i cech EBD. Robi to bardziej lub mniej świadomie. Składa się ona z 8 do 10 celów EBD i odpowiadających im 30 do 50 cechom, w tym przypadku dla mebli. W niektórych krajach zamawiający spotyka się z dostawcami, którzy przedstawiają swoją listę wraz z dowodami. Pozwala to na podniesienie standardu i łatwe określenie wymaganych warunków. Dwa przykładowe cele i odpowiadające im niektóre cechy materiałów do produkcji mebli z listy kontrolnej pozwolą na zrozumienie metody.
Cele
Cel 1: zmniejszenie zanieczyszczeń powierzchni mebli zakażeniami (infekcjami) występującymi w środowisku szpitalnym (ochrony zdrowia).
Cechy dla celu 1:
a) powierzchnie łatwe do czyszczenia, bez połączeń powierzchniowych, punktowych, bez szwów,
b) materiały tapicerek nieprzepuszczalne i nieporowate, łatwo zmywalne,
c) gładkie powierzchnie, nieporowate, odporne na chemię.
(……)
Cel 8: ekonomika inwestycji.
Cechy dla celu 8:
a) łatwa naprawialność,
(……)
c) naprawialność w miejscu użytkowania,
(……)
m) możliwość użytkowania mimo uszkodzenia.
Dowody
W dużym uproszczeniu dla celu 1 i cechy a) przeprowadzono dowód w postaci czyszczenia powierzchni. Oczywiście czyszczenia rozumianego, jako łatwość doprowadzenia powierzchni do stanu najwyższej czystości mikrobiologicznej wymaganej w danych warunkach. Założeniem jest zbadanie wilgociodporności i wodoodporności materiałów i rozwiązań wykorzystanych do produkcji mebli używanych w gabinecie zabiegowym izby przyjęć lub szpitalnym oddziale ratunkowym. Według planu higieny meble są myte i dezynfekowane raz dziennie i po każdym pacjencie w razie konieczności. Założono sumę czasów ekspozycji środka dezynfekcyjnego w ciągu doby na 1 godzinę. Przeprowadzone badania odpowiadają 6 latom intensywnego używania. W przeprowadzonym badaniu uwzględniono cel 8 z cechą m) – możliwość użytkowania mimo uszkodzenia.
Najczęściej stosowane rozwiązania.
1. Płyta wiórowa o gęstości 660 kg/m3 w profilu aluminiowym, pokryta melaminą. Połowa próbki zawiera zamknięty profil a druga częściowo zawierający szczelinę w połączeniu, typowa sytuacja w powstała w wyniku użytkowania.
2. Płyta wiórowa 660 kg/m3 z oklejona PVC (wąskie obrzeże) pokryta melaminą.
3. Wysokociśnieniowo prasowana płyta typu HDF o gęstości 1000 kg/m3 pokryta melaminą, bez zabezpieczenia wąskich obrzeży.
4. Płyta fenolowa HPL z brązowym rdzeniem o gęstości 1400 kg/m3 pokryta laminatem HPL, bez zabezpieczania wąskich powierzchni.
5. Płyta wiórowa 660 kg/m3 z oklejona PVC (wąskie obrzeże) pokryta laminatem HPL, często opisywana jako płyta meblowa HPL o grubości 20 mm.
6. Płyta wiórowa 660 kg/m3 bez obrzeża, pokryta melaminą – sytuacja zasadniczo niedopuszczalna.
7. Płyta fenolowa HPL z czarnym rdzeniem o gęstości 1500 kg/m3 pokryta laminatem HPL, bez zabezpieczania wąskich powierzchni.
8. Szafka wykonana z płyty fenolowej HPL. Na jednej ścianie zastosowano wkręty powlekane ocynkiem z dalekiego wschodu (tanie wkręty). Z drugiej strony zastosowano wkręty przeznaczone do zastosowań w szpitalach. Szuflady wykonane na standardowych okuciach stosowanych we meblach kuchennych.
WYNIKI
Próbka nr 1
Próbka nr 2
Próbka nr 3
Próbka nr 4
Próbka nr 5
Próbka nr 6
Próbka nr 7
Próbka nr 8 – cała szafka.
Materiały badane jako próbki 4 i 7 umożliwiają pełne mycie i dezynfekcje. Nie ulegają uszkodzeniu i spełniają wymagane przez producentów minimalne czasy ekspozycji na powierzchniach dla środków dezynfekcyjnych. W badaniach udowodniono możliwość stosowania mebli zbudowanych z tych materiałów także po uszkodzeniu powierzchni. Materiały te nie tracą na właściwościach. Próbka nr 3 spełnia wymagania w niepełnym zakresie jednak możliwe jest określenie warunków dopuszczających je do użytkowania w meblach medycznych. Próbki nr 1, 2, 5 i 6 nie spełniły badanych cech dla celów 1 i 8. Nie powinny być zatem stosowane w meblach medycznych. Badanie nr 8 wykazało, że należy przeprowadzić analizę ryzyka dla wszystkich stosowanych materiałów i podzespołów.</